مشکلات دندانپزشکی که با بالا رفتن سن رخ می دهند

همانطور که سن شما بالا می رود، تغییراتی در وضعیت بدن شما به وجود می‌آید که شامل دندان‌ها هم می‌شود و به مرور زمان شاهد بروز مشکل دندانپزشکی هم خواهید بود. طبق تحقیقات صورت گرفته تقریبا از هر چهار نفر بالای ۶۵ سال، سه نفر حداقل برخی از دندان های طبیعی خود را دارند، اما به شدت در معرض بیماری‌های مختلف مانند بیماری لثه، پوسیدگی دندان ها،  عفونت دهان و از دست رفتن دندان ها قرار دارند. برخی از این مشکلات در چند سال اخیر برطرف شده و امکان دوری از آنها وجود دارد.

با توجه به اینکه اصلاح طرح لبخند یکی از حوزه‌های وظایف ارتودنتیست ها محسوب می شود، در اینجا ۵ مشکل دندانپزشکی را معرفی خواهیم کرد که مرتبط با افزایش سن هستند و برای آنها راهکار پیشگیری هم پیشنهاد خواهیم داد.

تغییر رنگ و ترک خوردن دندان

دندان ها بسیار قوی هستند و در حالت معمول یک دندان آسیاب می تواند نیرویی در حدود ۲۰۰ پوند بر هر اینچ مربع را تحمل کند که تقریباً ۴۰ برابر بیشتر از نیروی قویترین ماست. با این حال دندان ها غیر قابل تخریب هستند و بیش از ۶۰ سال فعالیت هایی مانند جویدن و خرد کردن مواد غذایی را تحمل می کنند.

اما به مرور زمان مینای دندان ضعیف شده و در معرض ترک خوردگی و شکستن قرار می گیرد. در ضمن افزایش سن باعث ضعیف شدن حساسیت اعصاب دندانها شده و در نهایت فرد متوجه درد در دندان های خود نمی شود. به همین دلیل میزان نیاز به درمان کانال ریشه دندان در اثر مشکل دندانپزشکی در افراد بالای ۶۵ سال تقریباً سه برابر افراد جوانتر است.

حقیقتاً راهکارهای زیادی برای جلوگیری از صدمه دیدن طبیعی دندان ها در اثر جویدن وجود ندارد، اما انجام کارهای معمول مانند مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و دهان شویه می تواند از مشکلات مرتبط با دندان‌ها جلوگیری کند. افراد مسن ممکن است به دلایلی امکان مسواک‌زدن نداشته باشند و باید از مسواک برقی استفاده کنند.

فلوراید دندان کمک می‌کند تا کریستال های کوچک مینای دندان را بازسازی کرده و از تاثیر باکتری ها روی ریشه دندان و لثه ها جلوگیری کند. در نهایت دندانپزشکان هم برای جلوگیری از مشکل دندانپزشکی در بیماران مسن، از شیوه هایی مانند فیشور سیلانت استفاده می کنند.

مشکل دندانپزشکی

لق شدن و جابجایی دندان

با افزایش سن به احتمال زیاد متوجه تغییر تدریجی دندان ها از لحاظ مکان آنها می شوید. این امر به این دلیل است که استخوان های فک بالا و پایین با افزایش سن ضعیف می‌شود. با ضعیف شدن استخوانها، دندانها به تدریج شروع به چرخش به سمت داخل می کنند و وضعیت طبیعی خود را از دست می‌دهند. برای این مشکل دندانپزشکی استفاده از ابزارهای ارتودنسی مانند بریس ارتودنسی یا براکت اینویزیلاین روش مناسبی است. با توجه به اینکه این تغییرات بسیار شدید نیستند و به آرامی اتفاق می‌افتند، نیازی به روش‌های تهاجمی ندارند و با ابزارهای ارتودنسی برطرف می شوند.

البته جابجایی دندان ها ممکن است به دلیل بیماری پریودنتال باشد که لثه ها باعث تغییر وضعیت استخوان فک و جابجایی دندان ها میشود. بیماری پریودنتال توسط پلاک به وجود می آیند. این بیماری برای افراد مسن منحصر به فرد نیست، اما هر چه دیرتر کشف شود و شدیدتر شود مشکلات بیشتری برای فرد به وجود می آورد و اثرات آن شدیدتر است. این مشکل دندانپزشکی را می توان با استفاده از آنتی بیوتیک ها و همچنین روش هایی مانند جرم گیری دندان ها برای از بین بردن پلاک سخت شده (تارتار) درمان کرد.

خشکی دهان

 با افزایش سن، غدد موجود در دهان شما بزاق کمتری تولید می کنند. بسیاری از افراد مسن همچنین داروهای مختلفی مصرف میکنند که خشکی دهان یکی از عوارض جانبی رایج آنهاست. کمبود بزاق مشکلاتی در جویدن و بلعیدن غذا ایجاد می‌کند و منجر به ایجاد بوی بد دهان میشود. در ضمن خشکی دهان در رشد باکتری ها و پوسیدگی دندان ها نقش مستقیم دارد و مشکلات دندانپزشکی دیگری مانند سایش دندان ها و از بین رفتن لثه ها را هم به دنبال دارد.

نوشیدن منظم آب یک روش موثر برای مرطوب نگه داشتن فضای داخلی دهان است. جویدن آدامس های بدون قند هم باعث تحریک تولید بزاق می شود. استفاده از کافئین و نوشیدنی های کافئین دار هم روند خشک شدن دهان را تعدیل می کند. استعمال دخانیات و کشیدن سیگار یکی از دلایل عمده خشکی دهان محسوب می‌شود و باید برای ترک آن برنامه‌ریزی کنید. البته در برخی موارد می توان از بزاق مصنوعی برای مبارزه با این مشکل دندانپزشکی استفاده کرد که توسط دندانپزشک یا پزشک تجویز می شوند.

زرد شدن دندان ها

 زرد شدن دندان ها یکی دیگر از تغییرات رایج در دوران پیری است. این تغییر رنگ تا حدود زیادی به زرد شدن دنتین یا عاج دندان مربوط می‌شود و اصولاً پوسیدگی مینای دندان در آن نقش دارد. البته در برخی موارد اسید های موجود در قهوه و نوشیدنی‌های مانند شراب، چای و دخانیات در لکه دار شدن سطح دندان ها نقش دارند و منجر به تغییر رنگ آنها می‌شوند.

چندین گزینه برای سفید کردن دندان ها و از بین بردن این مشکل دندانپزشکی وجود دارد. خمیر دندان های سفید کننده و محلول های سفید کننده همگی به صورت آزاد در بازار در دسترس هستند، اگرچه ممکن است تاثیر آنها در دندان های مسن کمتر از افراد جوان باشد. معمولاً این مواد سفید کننده برای تغییر رنگ ملایم دندان مناسب هستند و قبل از انتخاب مواد سفیدکننده حتماً با متخصص ارتودنسی خود صحبت کنید. مواد موجود در این ترکیبات مانند پراکسیدها می‌توانند باعث حساس شدن دندانها شده و به همین دلیل استفاده از آنها باید تحت کنترل دندانپزشک و ارتودنتیست انجام شود.

مشکل دندانپزشکی

 سرطان دهان

افراد مسن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان دهان، فک، زبان و گلو قرار دارند. سن متوسط اکثر افراد مبتلا به سرطان دهان حدود ۶۲ سال است. بنابراین افرادی که به این محدوده سنی می رسند باید غربالگری منظم انجام دهند. هر چه فرد سریعتر از مشکل دندانپزشکی خود مطلع شود، درمان آن راحت تر خواهد بود. ویزیت منظم دندانپزشکی از این جهت اهمیت دارد که معمولاً سرطان دهان در مراحل اولیه دردناک نیست و تشخیص آن برای دندان پزشک آسان تر است.

برخی علائم متداول شامل زخم های باز، لکه های سفید یا قرمز و تغییر رنگ، حساسیت و اندازه لب، لثه، زبان و لایه دهان است. اگر متوجه هر یک از این علائم شدید، با ارتودنتیست خود مشورت کنید.

 جمع بندی

وضعیت لبخند شما به ناچار با افزایش سن تغییر می‌کند و ایجاد مشکل دندانپزشکی یک موضوع طبیعی است، اما راهکارهای زیادی وجود دارد تا این تغییرات را به حداقل برسانید و زیبایی لبخند خود را حفظ کنید. برخی از این تغییرات مانند تغییر در ساختار صورت اجتناب ناپذیر هستند، اما امکان جلوگیری از برخی مشکلات مانند پوسیدگی دندان و زرد شدن آنها وجود دارد.

برنامه ریزی مناسب برای مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و همچنین معاینات منظم به دندانپزشکی می تواند زیبایی لبخند شما را حفظ کند. بهترین راه حل برای جلوگیری از بروز مشکل دندانپزشکی این است که مراقبت های پیشگیرانه را انجام دهید و دائماً تحت نظر دندانپزشک باشید.