چگونه در زمان ارتودنسی دندان ها، هپاتیت خود را کنترل کنیم؟

تعریفی در باب بیماری هپاتیت

حتماً از بیماری هپاتیت و عوارض آن مطالبی را خوانده و یا شنیده اید. هپاتیت در 5 نوع A، B، C، D، E باشد. شایع ترین آن در بین بیماران نوع B و C وجود دارد. باکتری ها و ویروس هایی مضر هستند که در کبد تجمع می کنند و سبب عفونت و التهاب کبد می شوند و به دنبال آن بیماری هپاتیت را پدید می آورند. بر اساس تحقیقات حدوداً 4 میلیون آمریکایی به هپاتیت B و هپاتیت C مبتلا شده اند و از آن بی خبرند. برای درمان این بیماری ویروسی روش های متعددی وجود دارد که نسبت به نوع آن انجام می گیرد. بیماری هپاتیت نوع A حاد و گذرا می باشد. هپاتیت در نوع B، C و D از نوع مزمن و خطرناک هستند. هپاتیت نوع E نیز می تواند برای خانم های باردار خطر آفرین باشد.

کنترل هپاتیت در طول درمان ارتودنسی

رابطه هپاتیت و ارتودنسی دندان ها

همه ما می دانیم که دندانپزشکان برای انجام هر نوع اقدامی بر روی دندان ها به احتمال ۹۹ درصد با مقداری خون بدن فرد در تماس خواهند بود. علاوه بر این دندانپزشک و ابزار وی با بزاق دهان فرد بیمار نیز ارتباطی تنگاتنگ دارد. حال اگر خون و یا بزاق دهان فرد آلوده به هر نوع میکروب و یا ویروسی باشد، چه باید کرد؟ افرادی که برای بهره گیری از روش درمانی ارتودنسی اقدام می کنند اکثر ابزار آلات دندانپزشک را به طور ناخواسته به خون خود آغشته می کنند. حال اگر فردی مبتلا به بیماری هایی باشد که از طریق خون یا بزاق دهان منتقل می شود و دندانپزشک ابزار تخصصی خود را به طور کامل ضد عفونی نکند، ممکن است بیماری با یک بار استفاده از آن ابزارها به فرد دیگری منتقل شود.

بیماری هپاتیت از این نوع بیماری ها محسوب می شود که با عدم رعایت بهداشت توسط دندانپزشک می تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. دندانپزشک نمی تواند تک به تک از تمام افراد مراجعه کننده بپرسد که آیا به بیماری هپاتیت یا بیماری های مشابه آن مبتلا است یا خیر؟ وی باید فرض را بر این بگذارد که تمام بیماران مراجعه کننده به بیماری هپاتیت مبتلا هستند. با این تفکر آن طور که شایسته است ابزار مورد نیاز را ضد عفونی و استریل خواهد کرد. علاوه بر این هنگامی که سیم ها و براکت های ارتودنسی داخل دهان و بر روی دندان ها نصب می شود، شخص دیگر قادر نخواهد بود که به راحتی و تمام و کمال به آن ها دسترسی پیدا کند و آن ها را تمیز کند. پس بهتر است قبل از نصب آن ها بر روی دندان ها به طور کامل استریل شوند.

دندان های بیماری که مبتلا به هپاتیت است را چگونه ارتودنسی می کنند؟

اگر فرد مبتلا از بیماری خود و نقطه ای که در آن وجود دارد باخبر است باید موضوع را با دندانپزشک خود درمیان بگذارد. دندانپزشک نیز باید پرونده پزشکی بیمار را به طور کامل بررسی کند و از وضعیت بیمار مطلع شود. در برخی مواقع نیاز است که آزمایشاتی به طور دقیق از فرد گرفته شود و نتیجه آن به دندانپزشک اعلام کند.

کنترل هپاتیت در طول درمان ارتودنسی

رعایت نکاتی در زمینه مبتلا نشدن به هپاتیت در زمان ارتودنسی

در اولین گام باید فردی که در مطب متخصص ارتودنسی به عنوان دستیار دندانپزشک وجود دارد، تمام ابزار آلات مخصوص را پس از هر بار مصرف به طور کامل ضد عفونی کند تا خود و دندانپزشک و همچنین بیماران مراجعه کننده به هیچگونه بیماری مبتلا نشوند. در گام بعدی شستشو و ضدعفونی دست های ارتودنتیست و دستیار  او می تواند بسیار کارساز باشد. توصیه می شود که دست ها را حتماً با آب سرد بشویید، زیرا آب گرم منافذ را باز می کند و سبب نفوذ راحت تر باکتری ها و ویروس ها می شود. بهتر است تا زمانی که در مطب حضور دارید از دستکش ضخیم و یا چند لایه دستکش استفاده کنید. استفاده از ماسک و عینک و تلق هایی که به طور کامل صورت را می پوشاند بسیار ضروری است. ضدعفونی و تمیز کردن سطوح کار و سطوحی که ممکن است افراد به آن دست بزند از جمله اقدامات ضروری محسوب می شود. همچنین باید تمام ابزار های نوک تیز را در جعبه ای مخصوص به نام safety Box ریخته شود. حدالامکان در مطب دندانپزشکی از ابزارهای یک بار مصرف استفاده شود. نکته دیگر که حتماً باید رعایت شود این است که درپوش سوزن ها را ببندید و سپس آن را در جعبه مخصوص بیندازید. افراد می توانند قبل از مراجعه به دندانپزشکی برای مقابله با بیماری هپاتیت واکسیناسیون شوند. همچنین دندانپزشکی که در مطب کار می کند نیز باید واکسیناسیون شود.

کنترل هپاتیت در طول درمان ارتودنسی

چگونگی انتقال هپاتیت در مطب های دندانپزشکی

منتقل شدن بیماری به عواملی نظیر میزان خونی که فرد با آن در تماس است، چگونگی تماس فرد با عوامل انتقال دهنده و میزان ویروس موجود در خون یا مخاط ریخته شده بر روی سطوح بستگی دارد. در زمانی که به دندانپزشکی مراجعه می کنید باید بسیار محتاط باشید، زیرا هر یک از عوامل زیر می تواند سبب انتقال بیماری هایی مانند هپاتیت شود. به هنگام تزریق بی حسی اگر سوزن و یا یکی از ابزارهای مربوطه آلوده به خون فردی مبتلا باشد، می تواند فرد دیگر را به هنگام تزریق مبتلا کند. ابزارهای نوک تیز که برای برش لثه ها مورد استفاده قرار می گیرند نیز در صورت آلوده بودن، می توانند بیماری را به افراد منتقل کنند. در صورتی که قسمتی از دست فرد سالم مراجعه کننده زخمی باشد و با سطوح آلوده تماس پیدا کند سبب آلوده شدن فرد به بیماری هپاتیت خواهد شد. لازم به ذکر است که غشاهای مخاطی نیز سبب مبتلا شدن فرد به بیماری هپاتیت خواهد شد.

کنترل هپاتیت در طول درمان ارتودنسی

چه افرادی باید از واکسن هپاتیت نوع A و B استفاده کنند؟

تمام افرادی که در مطب و حوزه دندانپزشکی کار می کنند حتماً باید واکسیناسیون شوند. علاوه بر آن کسانی که به بیماری های کبدی و هپاتیت نوع C مبتلا هستند نیز حتماً باید واکسن هپاتیت بزنند. کسانی که رفتارها و روابط جنسی پرخطر دارند نیز مستلزم واکسیناسیون می باشند. در این بین معتادان تزریقی و زندانیانی که بیش از ۶ ماه در زندان وقت گذرانده اند از جمله افرادی هستند که باید مورد واکسیناسیون قرار گیرند. افرادی که در چند ماه اخیر عمل جراحی پیوند عضو را انجام داده اند و بیماران همودیالیز نیز باید از واکسن هپاتیت بهره گیرند. افرادی که در چند ماه اخیر به کشورهای بیگانه سفر کرده اند، از جمله مواردی هستند که نیاز به واکسیناسیون دارند.

نکات آخر

امروزه در مطب های دندانپزشکی و ارتودنسی شاهد آن هستیم که افراد و کارکنان در معرض خطر ابتلا به ویروس HBV قرار می گیرند. از این رو لازم است آموزش هایی برای افراد در نظر گرفته شود تا راه های پیشگیری و مقابله با آن را یاد بگیرند. بهتر است افراد نشانه ها و علائم هپاتیت را به خوبی بشناسند. آموزش چگونگی انجام عملیاتی به خصوص برای مقابله با ویروس HBV نیز بسیار مهم است. بهتر است کارکنان و دستیار دندانپزشک طریقه صحیح استریل کردن ابزار آلات را به خوبی یاد بگیرند و انجام دهند. حتماً سعی شود در آموزش ها از مزایای واکسیناسیون برای مقابله با هپاتیت سخن به میان آید تا فرد واکسن زدن را پشت گوش نیندازد.