در این نوشته می خوانید:
با توجه به اینکه زیبایی دهان و دندان در ظاهر افراد تاثیر چشمگیری دارد و لبخند آنها را تحت تاثیر قرار میدهد، امروزه افراد زیادی به استفاده از براکتهای ارتودنسی روی آورده اند. بنابراین بد نیست در خصوص یکی از مهمترین اجزای براکتهای ارتودنسی به نام سیم ارتودنسی اطلاعاتی کسب کنیم. از سیم ارتودنسی برای نیرو وارد کردن به دندانها و در نتیجه جابجا کردن آنها به صورت تدریجی به سمت محل اصلی دندانها استفاده میشود.
این سیمها از کلیه نگینهایی که روی براکتهای دندانی چسبیده اند، عبور میکند تا بتواند همه دندانها را به سمت جایگاه صحیحشان هدایت کند. سیمهای ارتودنسی که به آنها ارچ وایر نیز گفته میشود، انواع مختلفی دارند که از رایجترین آنها میتوان به سیمهای ارتودنسی استیل، نیکل- تیتانیوم و سیمهای ارتودنسی ساخته شده از طلا، پلاتین، نقره و آلیاژ بتا- تیتانیوم اشاره کرد که بتا- تیتانیوم آلیاژی ترکیبی از تیتانیوم و مولیبدن است. با ما همراه باشید تا در ادامه با جزئیات بیشتر این سیمها بیشتر آشنا شوید.
سیمهای ارتودنسی مانند طلا، نقره، پلاتین و آلیاژهای این فلزات به دلیل داشتن مقاومت بالا در مقابل خوردگی یکی از محبوبترین سیمها برای استفاده در ارتودنسی محسوب میشوند. این آلیاژها چکش خواری و انعطافپذیری بالایی دارند و به راحتی میتوان آنها را جوش داد. در مقابل از قابلیت کشسانی و مقاومت کششی کمتری برخوردارند و همچنین با توجه به اینکه این فلزات گرانبها هستند هزینه ساخت و تهیه سیمهای ارتودنسی با جنس این فلزات بسیار بیشتر از سایر انواع آنها است.
با توجه به اینکه این فلزات ویژگیهای مثبت و منفی را در کنار یکدیگر دارند، در صنعت ساخت سیمهای ارتودنسی از این فلزات در کنار فلزهای دیگر و به صورت یک ترکیب آلیاژی استفاده میشود. به عنوان مثال یکی از بهترین ترکیبهای آلیاژی برای یک سیم ارتودنسی که مقاومت بالا و قابلیت چکش خواری بالایی داشته باشد ترکیب زیر است:
سیمهای ارتودنسی که از جنس استیل باشند به منظور کاهش هزینه سیمهایی که از فلزات گرانبها ساخته میشوند روانه بازار شدند. همچنین این سیمها قابلیت جوش دادن و لحیم کردن دارند و از انعطافپذیری بالایی برخوردارند. در حقیقت آلیاژ استیل حاوی مقادیری کروم، نیکل و کربن است که موجب مقاومت استیل در برابر خوردگی خواهد شد. سختی بالا و انعطافپذیری خوب این سیمها در کنار مقاومت به خوردگی و هزینه پایین آنها موجب شده است که سیمهای استیل بهعنوان متداولترین انواع سیمهای براکت ارتودنسی شناخته شود.
زیرا این سیمها میتوانند در انواع طرحها روانه بازار شوند و بنا به سلیقه مشتری یکی از آنها برای اتصال نگین براکتهای ارتودنسی بیمار انتخاب شود. به دلیل انعطافپذیری و شکلپذیری بالای این سیمهای استیل میتوان از آنها به صورت چند رشته سیم در کنار یکدیگر استفاده کرد. توجه داشته باشید هنگامی که سیمهای استیل به صورت چند رشتهای مورد استفاده قرار بگیرند، تنها برای مراحل اولیه درمان ارتودنسی مناسب است زیرا استحکام کافی را نخواهند داشت.
سیمهایی که به صورت آلیاژی مورد استفاده قرار میگیرند در انواع آلیاژهای کبالت-کروم و نیکل- تیتانیوم مورد استفاده قرار خواهند گرفت. آلیاژ کبالت -کروم ترکیبی به صورت ۴۰ درصد کوبالت ۲۰ درصد کروم ۳۲ درصد آهن و نیکل دارد. در حقیقت آلیاژهای کبالت -کروم انعطافپذیری و قابلیت شکل دهی بالایی دارند و همین امر موجب شده بتوان آنها را به صورت متنوعی روانه بازار کرد.
همچنین مهمترین ویژگی سیمهای ارتودنسی از جنس آلیاژهای کبالت کروم این است که این آلیاژها را میتوان از روش آب دادن تهیه کرد. آب دادن یک نوع روش شکل دهی است که بسیار سادهتر از شکلدهی با استفاده از حرارت است زیرا کاربر به سادگی میتواند سیم را در هر نوعی که دوست دارد شکل دهد. همین امر این امکان را به بیمار میدهد که در صورتی که سیمهای او احتیاج به تغییر داشت، به سادگی بتواند سیم را تغییر دهد و نیاز به حرارت دادن نداشته باشد.
آلیاژهای نیکل- تیتانیوم قابلیت فنری بالایی دارند و این ویژگی در سیمهای ارتودنسی کاربرد و مزیت مهمی محسوب میشود، زیرا سیم میتواند پس از تغییر شکل به حالت اول خود برگردد. این آلیاژها ترکیبی شامل ۵۰ درصد نیکل و ۵۰ درصد تیتانیوم دارند اما شکلپذیری این آلیاژها نسبت به استیل و کبالت- کروم پایینتر است.
بد نیست بدانید علاوه بر اینکه جنس سیمهای ارتودنسی با یکدیگر متفاوت است، امروزه سیمهای ارتودنسی با سطح مقطعهایی به صورت دایرهای مربعی و مستطیلی قابل تهیه هستند. همچنین میتوان سیم براکت ارتودنسی را از نظر اصطکاک بین سیم و براکتهای ارتودنسی بهبود داد. در صورتی که سیم و براکت اصطکاک بالایی داشته باشند، عملکرد براکت ارتودنسی در اصلاح فاصله دندانها ناموفق خواهد بود. . بنابراین این نکته بسیار حائز اهمیت است
با توجه به انواع سیمهای ارتودنسی که در این مقاله به شما معرفی شد، متخصص ارتودنسی شما بسته به میزان نامنظم بودن دندان هایتان نوع سیم مناسبی را برای شما انتخاب خواهد کرد. چنانچه دندانهای شما بسیار نامنظم باشد متخصص ارتودنسی ترجیح میدهند از سیمهایی با انعطافپذیری بالا و استحکام بالا استفاده کنند تا ازعدم آسیب دیدن این سیمها در طول مدت درمان شما اطمینان حاصل کنند. بنابراین توصیه می شود هنگام استفاده از درمان ارتودنسی برای مرتب کردن دندان هایتان حتما به یک متخصص با تجربه مراجعه کنید تا از صحت انتخابهای او برای روش و مواد مورد استفاده برای درمان اطمینان حاصل کنید.