آشنایی با اختلالات بایت

اختلالات بایت یکی از مشکلات دندانپزشکی و ارتودنسی است که ریشه در مسائل ژنتیکی و حتی مسائل سلامتی فرد دارد و به طور مستقیم بر عملکرد دندان‌ها تأثیر گذار است. این اختلالات برای ظاهر فرد هم بسیار مهم هستند و فرد نمی‌تواند عملکرد طبیعی در حرف زدن یا جویدن داشته باشد. با توجه به اینکه تنوع این اختلالات بسیار زیاد است، پیشنهاد راهکار درمان به صورت کلی برای آنها سخت بوده و به همین دلیل متخصصین ارتودنسی آنها را به گروه‌های مختلف تقسیم بندی می‌کنند.

اگر شما هم می‌خواهید با اختلالات بایت بیشتر آشنا شوید در این مطلب با ما همراه باشید تا یک تعریف کلی از آنها داشته باشیم و در مورد شرایطی که یک بیمار ممکن است تجربه کند صحبت کنیم.

مشکل بایت چیست؟

 اختلالات بایت (مال اکلوژن) یک اصطلاح تخصصی دندانپزشکی است که در آن دندان‌های فرد نسبت به حالت طبیعی خارج شده‌اند. طراحی دندان‌ها و استخوان فک در انسانها به شکلی است که کاملاً به صورت متقارن بر روی هم قرار می‌گیرند و می‌توانند بیشترین فشار ممکن را بر روی غذا وارد کنند. ضمن اینکه ترتیب قرار گرفتن دندان‌ها روی حرف زدن فرد و شکل ظاهری او تأثیر گذار است و به همین دلیل افراد مبتلا به این اختلالات از لحاظ روحی هم دچار مشکل می‌شود.

 اختلالات بایت انواع مختلفی دارد و هر کسی ممکن است به دلیل شرایط ژنتیکی خود نوع خاصی از آنها را تجربه کند. خوشبختانه شرایط این اختلالات به شکلی است که یک فرد نمی‌تواند دو مورد از آنها را به صورت همزمان تجربه کند و به همین دلیل راهکار درمانی برای آن‌ها تقریباً مشخص است. در این بیماری دندانها قادر به انجام وظایف اولیه خود نیستند که در نهایت تأثیر خود را به صورت مشکلات گوارشی و مشکل در هضم غذا می‌گذارند.

 انواع مال اکلوژن

 با توجه به شرایطی که برای هر فرد در جریان اختلالات بایت به وجود می‌آید، اسامی متفاوتی برای آنها انتخاب می‌شود و تأثیر منفی آنها با یکدیگر متفاوت است. رایج‌ترین این اختلالات موارد زیر هستند:

• دندان‌های شلوغ (crowded teeth)
• کراس بایت (crossbite)
• آندربایت (underbite)
• اوربایت (overbite)
• اپن بایت (open bite)

هر کدام از این موارد را در مطالب بعدی به طور کامل توضیح خواهیم داد، فقط به این نکته اشاره کنیم که هر کدام از آنها نشان دهنده تسلط دندان‌های استخوان فک پایین یا استخوان فک بالا نسبت به طرف مقابل است و در نتیجه فرد نمی‌تواند عمل جویدن و حرف زدن را به شکل مناسب و طبیعی انجام دهد.

آشنایی با اختلالات بایت

فرد مبتلا به مال اکلوژن چه شرایطی را تجربه می‌کند؟

مال اکلوژن یک اصطلاح تخصصی برای این بیماری است که وضعیت ترکیب دندانها را مشخص می‌کند. در حالت طبیعی دندان‌ها باید به راحتی در داخل دهان و بدون هیچگونه فشردگی بر روی هم قرار گیرند و بین آنها فاصله وجود نداشته باشد. همچنین هیچ گونه چرخش یا پیچ خوردگی بین این دندان‌ها دیده نشود و فرد بتواند آن‌ها را به شکل مناسب استفاده کند. ترکیب شدن دندان‌های فوقانی با دندان‌های پایین باید به شکلی باشد که همه دندانها با هم در ارتباط بوده و هیچ گونه انحراف یا فشاری در بین آنها دیده نشود.

 هر گونه انحراف در وضعیت طبیعی دندان‌ها به عنوان اختلال بایت شناخته می‌شود و در زمره یکی از موارد فوق قرار می‌گیرد. در نهایت از این مشکلات ممکن است باعث صدمه دیدن لب و قسمت داخلی دهان فرد شده و پزشکان و به طور ویژه متخصصین ارتودنسی برای هرکدام از آن‌ها راهکارهایی مانند استفاده از گارد را پیشنهاد می‌دهند.

چه عواملی در ایجاد اختلالات بایت نقش دارند؟

اختلالات بایت معمولاً به عنوان یک بیماری ارثی شناخته می‌شود و در بین نسل‌های مختلف یک خانواده منتقل می‌شود. اما برخی از شرایط خاص یا عادت‌های دوران کودکی و نوزادی ممکن است شکل و ساختار فکر را تغییر داده و باعث تأثیر منفی بر روی عملکرد طبیعی آن‌ها شود. به عنوان مثال:

• شکاف لب و کام
• استفاده مکرر از پستانک بعد از 3 سالگی
• استفاده طولانی مدت از بطری تغذیه در اوایل دوران کودکی
• مکیدن انگشت شست در دوران کودکی
• صدماتی که منجر به ناهماهنگی فک می‌شود
• تومورها در دهان یا فک
• دندان‌های غیر طبیعی
• مراقبت‌های دندانپزشکی ضعیف که منجر به ناقص بودن پر کردن دندان یا نصب براکت ارتودنسی می‌شود
• انسداد مجاری تنفسی، به طور بالقوه ناشی از آلرژی‌ها یا بزرگنمایی آدنوئید یا لوزه‌ها

علائم مال اکلوژن

 حالا ممکن است این سؤال برای شما به وجود آمده باشد که چگونه اختلالات بایت را تشخیص دهیم و چه علائمی برای آن وجود دارد. طبیعتاً در حالت شدید حتی افراد عادی هم می‌توانند این مشکل را تشخیص دهند و به دنبال راهکار درمانی آن باشند. اما متاسفانه گاهی در نوزادان و به دلیل مسائل ژنتیکی این موضوع بیشتر نمود پیدا می‌کند و خانواده‌ها قادر به تشخیص آن نیستند. این وضعیت تبدیل به یک شرایطی پیچیده می‌شود که خانواده‌ها باید با توجه به موارد زیر آنها را تشخیص دهند:

• هماهنگی نامناسب دندان‌ها
• تغییر در ظاهر چهره
• گزش مکرر داخل گونه‌ها یا زبان
• ناراحتی هنگام جویدن یا گاز گرفتن
• مشکلات حرف زدن از جمله ریختن آب از دهان
• تنفس از دهان به جای بینی

شما به عنوان خانواده کودک که مشکلات ژنتیکی داشته‌اید و قبلاً تجربه درمان اختلالات بایت را داشته‌اید، باید در مورد نوزادان و کودکان کم سن و سال خود به این موارد توجه کنید و در صورت تشخیص آنها بلافاصله به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.

آشنایی با اختلالات بایت

راهکارهای درمان مکشلات بایت

 وقتی که شرایط افراد مبتلا به مال اکلوژن خفیف یا شدید را دنبال می‌کنیم، متوجه می‌شویم که در همه آنها بی نظمی دندان و موقعیت نامناسب فک وجود دارد. پس طبیعتاً باید یک روش درمان ارتودنسی برای آنها تعریف شود که این وضعیت را به شرایط طبیعی برگرداند. بنابراین مشکل شما به طور مستقیم به یک متخصص ارتودنسی مربوط می‌شود و آنها می‌توانند راهکارهای درمانی زیر را به شما پیشنهاد دهند:

• استفاده از براکت ارتودنسی برای اصلاح موقعیت زندان‌ها
• برداشتن یک یا چند دندان برای حرکت دندان‌های دیگر و قرار گیری در موقعیت طبیعی
• تغییر شکل، پیوند دادن یا محدود کردن دندانها
• انجام جراحی برای اصلاح یا کوتاه کردن فک
• استفاده از گارد برای تثبیت استخوان فک.

 به خاطر داشته باشید که این روش‌های درمان ارتودنسی ممکن است با درد و ناراحتی یا حتی تحریک دهان به دلیل استفاده از براکت ارتودنسی منجر شود. پس بهتر است قبل از هر چیزی کودک خود را نسبت به این موضوع توجه کنید یا حتی خود شما برای این مشکلات آمادگی داشته باشید.

 آیا امکان جلوگیری از مال اکلوژن وجود دارد؟

از آنجایی که مشکل مال اکلوژن بیشتر یک مسئله ژنتیکی است و بین نسل‌های مختلف منتقل می‌شود، جلوگیری از آن سخت و حتی در برخی موارد غیر ممکن است. البته در شرایطی که این مشکلات به دلیل بروز حادثه یا به دلیل استفاده غیر صحیح از پستانک یا مکیدن انگشت شست در کودکان باشد، شما می‌توانید رفتارهای مختلفی از خود نشان دهید تا این عادت را در کودک خود ترک کنید. اما در موارد ژنتیکی شما بهتر است به فکر راهکار درمانی برای اختلالات بایت باشید و بحث جلوگیری وجود ندارد.

معمولاً بزرگسالان بهترین گزینه ممکن برای درمان اختلالات بایت هستند، زیرا هم نسبت به این موضوع به خوبی توجیه شده‌اند و هم استخوان فک آنها به رشد کامل رسیده است. پس سعی کنید که در این مورد حتماً با ارتودنتیست خود هماهنگ باشید و گزینه درمانی خود را با توجه به پیشنهاد آن‌ها انتخاب کنید.

 برای مشاوره بیشتر در مورد مسائل مال اکلوژن می‌توانید از شماره‌های درج شده در سایت استفاده کنید و برای رزرو وقت با ما تماس بگیرید.