انحراف فک، علل و راه های درمان آن

انحراف فک پایین یک ناهنجاری است که در آن به طور مشخص خط وسط دندان ها ناهماهنگ است. در این ناهنجاری اسکلتی، فک پایین به صورت مشخص به یک سمت انحراف دارد. این بیماری می تواند به صورت مادرزادی اتفاق بیفتد و یا در اثر شکستن فک و جوش خوردن آن در سر جای نادرست در دوران کودکی رخ دهد.

گاهی اوقات نیز ممکن است عضلات یک طرف صورت نسبت به طرف دیگر ضعیف باشد. در این حالت نیز فک به یک سمت انحراف پیدا می کند. وجود مشکلات دندانی در فک بالا و پایین مانند کراس بایت خلفی و یا تداخل دندان ها در فک بالا و پایین نیز از جمله دلایل ابتلا به انحراف فک محسوب می ‌شود. توجه داشته باشید چنانچه مفصل گیجگاهی فکی رشد بیشتری در یک طرف داشته باشد، به آن بیماری همی مندیبولار هایپرتروفی گفته می ‌شود و یکی دیگر از دلایل انحراف فک به شمار می رود.

انحراف فک درمان آن

روش های درمان انحراف فک

درمان انحراف فک در سنین کودکی ساده‌تر از بزرگسالی است. در کودکی می توان با استفاده از درمان ارتودنسی انحراف فک را برطرف کرد، اما پس از بلوغ و شکل گرفتن فرم فک ها، برای درمان انحراف فک باید روش جراحی را انتخاب کرد.

در دوران کودکی می توان با استفاده از دستگاه هیبرید فانکشنال انحراف فک را درمان کرد. علاوه بر این با درمان کراس بایت خلفی و تداخل دندان ها نیز می توان انحراف فک را درمان کرد، اما در صورتی که انحراف فک به خاطر ابتلا به بیماری همی مندیبولار هایپرتروفی باشد، در ابتدا متخصص ارتودنسی اجازه می دهد مفصل گیجگاهی فکی به طور کامل رشد نموده و پس از آن با استفاده از جراحی و اقدامات ارتودنسی مشکل را برطرف خواهد کرد. توجه داشته باشید گاهی اوقات می توان تنها با استفاده از درمان ارتودنسی انحراف فک را تا حدودی برطرف نمود.

انحراف فک درمان آن

جراحی فک و ارتودنسی

از درمان ارتودنسی برای زیبایی بخشیدن به دندان ‌ها و صورت، بهبود عملکرد دندان ‌ها و ثبات آن ها و همچنین ارتقای بهداشت دهان و دندان استفاده می شود. در برخی مواقع چنانچه ناهنجاری های موجود در فک و دهان بیمار زیاد باشد، درمان ارتودنسی به تنهایی نمی تواند این مشکلات را برطرف کند. به همین دلیل برای اصلاح ناهنجاری های فکی از جراحی فک در کنار ارتودنسی استفاده می شود. گاهی اوقات نیز سن بیمار به گونه ‌ای است که نمی ‌توان ساختار دندان و فک او را با روش هایی غیر از جراحی اصلاح کرد و به همین دلیل تنها راه حل، جراحی فک خواهد بود.

در صورتی که برای درمان ناهنجاری های فک و دهان بیمار نیاز به استفاده از جراحی فک و ارتودنسی به صورت همزمان باشد، در ابتدا باید دندان های بیمار را با استفاده از درمان ارتودنسی مرتب کنند و سپس با انجام جراحی فک، تناسب بین فک بالا و پایین را اصلاح کنند.

متخصص جراحی  فک می تواند با انجام جراحی، انواع ناهنجاری های فک مانند عدم تقارن چانه و دندان ها را اصلاح نماید.

درمان با ارتودنسی و جراحی  فک در کنار هم حدود یک الی دو سال زمان می برد. به این منظور در ابتدا باید به یک متخصص جراحی  فک مراجعه کرد تا در خصوص نحوه درمان، برنامه ریزی و مشاوره ارائه کند. در این حالت پس از معاینه بیمار، میزان شدت بیماری تعیین می‌ شود و روش‌ های پیشنهادی برای درمان ارائه می شوند. سپس آزمایشات و تصویربرداری های لازم برای تشخیص دقیق شدت بیماری انجام می گیرد.

پس از این مرحله ارتودنسی برای آماده سازی جراحی  فک صورت می گیرد. این ارتودنسی با ارتودنسی های متداول تفاوت هایی دارد، زیرا در این حالت باید نحوه قرارگیری دندان ها در دهان و متناسب بودن آن ها قبل از انجام جراحی  فک به خوبی بهبود پیدا کند. مدت زمان درمان ارتودنسی قبل از انجام جراحی  فک حدود یک سال الی یک سال و نیم به طول می انجامد.

پس از انجام ارتودنسی به سراغ جراحی  فک می روند. در این حالت ممکن است در صورت نیاز استخوان اضافه به فک پیوند کنند و یا آن را از داخل فک بتراشند تا ساختار استخوان فک بهبود پیدا کند. پس از عمل جراحی ممکن است بینی و سینوس دچار گرفتگی شود، صورت بیمار تورم پیدا کند و تا مدتی در هنگام جویدن و بلع غذا با مشکل روبرو شود که این مسئله به مرور زمان بهبود پیدا می‌ کند. توجه داشته باشید در صورتی که ناهنجاری ‌های فک اصلاح نشوند، علاوه بر مشکلاتی که از نظر زیبایی به همراه دارد، می ‌تواند از نظر گوارش و تنفس برای بیمار ناراحتی ‌های ایجاد کند و یا موجب استرس و فشارهای روانی شود.

حدود ۱ الی ۲ ماه بعد از انجام جراحی  فک، متخصص ارتودنسی مجدداً درمان ارتودنسی را آغاز می کند تا چنانچه اصلاحات جزئی در ناحیه دهان و دندان بیمار نیاز است، به خوبی انجام بگیرد. مدت درمان ارتودنسی بعد از انجام جراحی فک حدود شش ماه به طول می ‌انجامد؛ البته این زمان به روند ارتودنسی پیش از عمل جراحی بستگی دارد. هرچه ارتودنسی قبل از عمل جراحی بهتر انجام شده باشد، این دوره درمانی پس از انجام عمل جراحی کوتاه تر خواهد بود.

پس از درمان ارتودنسی برای بار دوم نیز در صورت نیاز متخصص استفاده از ریتینر را برای حفظ نتایج عمل و تثبیت آن ها توصیه می کند.