چگونه بفهمیم که کودک ما نیاز به درمان ارتودنسی دارد؟

معمولاً کودکان تمایل چندانی برای رفتن به مطب دندانپزشکی ندارند و شروع کردن گزینه هایی مانند درمان ارتودنسی در کودکان ممکن است برای خانواده ها سخت و آزاردهنده باشد. تقریباً همه روش‌های ارتودنسی زمان‌بر هستند و این کار را برای خانواده‌ها در مدیریت فرزندان سخت می‌کند. با این حال شرایط رشد کودکان به شکلی است که احتمالا نیاز به روشهای مختلف ارتودنسی در آنها وجود دارد و خانواده ها چاره دیگری ندارند.

حالا برای اینکه یک الگوی مشخص و استاندارد در اختیار خانواده‌ها قرار دهیم تا بتوانند نیاز به درمان ارتودنسی در کودکان خود را تشخیص دهند، در این مطلب در مورد اهمیت این شیوه درمانی صحبت خواهیم کرد و سه نشانه هم به شما معرفی خواهیم کرد.

مروری بر روند از دست دادن دندانهای شیری و رشد دندانهای دائمی

از دست دادن دندان های شیری با یک روش خاص و منحصر به فرد اتفاق می‌افتد. معمولاً در سن بین ۶ تا ۸ سالگی به مرور زمان، هشت دندان جلویی کودک می‌افتند و بلافاصله ۸ دندان دائمی که به صورت چهار دندان جلو فوقانی و چهار دندان جلویی پایین هستند جایگزین می شوند. همچنین در این دوره زمانی هم دندانهای مولار یا دندان های آسیاب هم رشد می کنند.

حالا اگر این روند از حالت طبیعی خارج شده و تعداد دندان ها کم یا زیاد شود، یعنی نظم طبیعی دندان ها از بین می رود و اینجاست که باید درمان ارتودنسی در کودکان اجرا شود. اگر دندان‌های دائمی جایی برای رشد نداشته باشند، کشیدن دندان کودک توسط متخصص، از بروز مشکلات بزرگتر جلوگیری می کند. همچنین اگر دندان های کودک زودتر از موعد بیفتند در این وضعیت ارتودنتیست باید از اسپیسر یا فضانگهدار از این فضا حمایت کند تا در زمان عادی دندان‌های دائمی رشد کنند.

چرا کودکان به درمان ارتودنسی نیاز دارند؟

تصور غلط نسبت به درمان ارتودنسی با براکت های ارتودنسی و سایر ابزار های آنها این است که صرفاً برای صاف کردن و مرتب کردن دندان ها هستند و در مشکلات دیگر کاربردی ندارد. اما واقعیت ماجرا چیز دیگری است و براکت های ارتودنسی در بسیاری موارد به دلایل درمانی به کار گرفته می شوند که لزوما مربوط به دندان های کج و نامرتب نیست. بنابراین بهتر است که خانواده‌ها این طرز فکر را از خود دور کنند که به دنبال راهکاری برای درمان نامرتب بودن دندانهای کودک خود باشند. با این وجود نشانه هایی وجود دارند به شما خواهند گفت که آیا کودک شما به درمان ارتودنسی نیاز دارد یا خیر؟

شلوغی دندان ها یا کراس بایت

هم شلوغی دندان ها و هم کراس بایت به طور طبیعی اتفاق می افتند و تا حدود زیادی ریشه آنها در مسائل ژنتیکی قرار دارد. وقتی که اندازه دندانها به نسبت اندازه فک کودک بزرگتر باشد یا فک به اندازه کافی رشد نکرده باشد، دندان ها بسیار متراکم و شلوغ خواهند بود یا به درستی روی یکدیگر قرار نمی گیرند. اگر این اتفاق بیفتد متوجه میشوید که وضعیت دندانهای کودک شما بسیار ناخوشایند است و روند رشد آنها نسبت به افراد طبیعی متفاوت است. در صورت عدم درمان، این مشکل می تواند به دندان های کودک آسیب رسانده و حتی در سال‌های بعد می‌تواند منجر به جراحی او شود.

درمان دندان های شلوغ به زمانی که برای معالجه اقدام کرده اید بستگی دارد. اگر در همان فاز اولیه برای درمان اقدام کنید به احتمال زیاد متخصص فقط یکی از دندان های کودک شما را خارج می کند و به مرور زمان دندان ها در وضعیت طبیعی قرار می گیرند. اما اگر دیرتر برای درمان آن اقدام کنید و دندان های دائمی کودکان رشد کرده باشند، در این صورت متخصص استفاده از درمان ارتودنسی را پیشنهاد می دهد که باید ده ماه تا دوسال از براکت ارتودنسی استفاده شود.

نیاز کودک درمان ارتودنسی

کراس بایت زمانی اتفاق می افتد که فک فرزند شما نسبت به حالت طبیعی منحرف شده و مشکلی در هماهنگی بین فک تحتانی یا فوقانی رخ دهد. این باعث می شود که دندان های کودک به شکل مناسب روی یکدیگر قرار نگیرند و در نتیجه تبعاتی مانند درد فک و خرد شدن دندان ها را به دنبال داشته باشد. ساده‌ترین راهی که بتوانید به کمک آن ابتلای کودک به کراس بایت را تشخیص دهید این است که ببینید فک آنها با خط بینی کودک مطابقت دارد یا خیر. اگر این تناسب وجود نداشت به احتمال زیاد کودک شما مبتلا به کراس بایت بوده و باید تحت درمان ارتودنسی قرار گیرد.

اگر به هر دلیلی متوجه شدید که کودک شما به کراس بایت مبتلا است، مهمترین کاری که باید انجام دهید این است که به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. ارتودنتیست ها برای درمان کراس بایت استفاده از براکت ارتودنسی و یا اکسپندر ها را پیشنهاد می دهند که بسته به شدت آن ممکن است زمان آن هم تغییر کند.

بیرون زدگی دندانهای جلو

بیرون زدگی دندان ها و خارج شدن آنها از فضای لب و لثه نه تنها روی اعتماد به نفس کودک تاثیر می گذارد بلکه می تواند منجر به مشکلات سلامتی هم شود. کودکانی که دندان های بیرون زده دارند، به هنگام جویدن غذا دچار مشکل می شوند و این می تواند به آسیب احتمالی دندان ها و تحلیل لثه منجر شود. هر دو مورد می توانند کودک را در معرض مشکلات بهداشت دهان و دندان قرار دهند و استفاده از درمان ارتودنسی در آنها ضروری است.

درمان توصیه شده برای دندانهای بیرون زده از نظر شدت آن متفاوت است. براکت های ارتودنسی معمولاً بهترین راه حل ممکن هستند، اما معمولاً نیاز به زمان بیشتری نسبت به درمان کراس بایت یا درمان شلوغی دندان دارند.

نیاز کودک درمان ارتودنسی

دیپ بایت و اپن بایت

این یکی دیگر از مهمترین دلایلی است که ارتودنتیست ها میخواهند درمان ارتودنسی در کودکان در سن ۷ سالگی شروع شود. اگر دندان های جلو و فوقانی کودک به قدری بزرگ باشند که دندانهای پایینی دیده نشوند تحت عنوان دیپ بایت شناخته می شود. این وضعیت نشان می دهد که فک ها به طور صحیح در حال رشد نیستند و این می‌تواند به بیمار در هنگام گاز زدن لطمه زده و پشت دندان های جلویی او آسیب ببیند.

نقطه مقابل حالتی است که بین دندانهای تحتانی جلوییی و دندان های فوقانی جلویی هیچ‌گونه همپوشانی وجود ندارد و یک شکاف باز بین آنها به وجود می‌آید. این شکاف معمولاً به دلیل عادت مکیدن انگشت شست در کودکان یا فشار زبانی به وجود می آید. البته اختلاف رشد اسکلتی هم ممکن است در این مورد نقش داشته باشد و کودکان نیاز به درمان ارتودنسی داشته باشند.

عادت مکیدن انگشت شست توسط کودک

متاسفانه متوقف کردن کودک و منصرف کردن آن از مکیدن انگشت شست یا حتی منصرف کردن آن در استفاده از پستانک بسیار دشوار است. اما اگر این عادت در سن بالاتر از ۵ سالگی یا بیشتر از آن ادامه داشته باشد، منجر به مشکلاتی برای دندانهای فرد می شود که هم از لحاظ شکل ظاهری تاثیر گذار بوده و هم کودک را در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار می دهد.

راهکارهای مختلفی برای ترک عادت مکیدن انگشت شست وجود دارد که یکی از آنها استفاده از یک مایع با طعم تلخ روی انگشت شست کودک یا روی پستانک برای ترک عادت است. همچنین برخی از خانواده‌ها استفاده از سیستم‌های پاداش و تنبیه را برای به حداقل رساندن استفاده از پستانک یا مکیدن انگشت شست در نظر می‌گیرند که بازهم راهکارهای خوبی هستند.

اما ادامه پیدا کردن مکیدن انگشت شست یا استفاده از پستانک معمولاً به نامنظم شدن دندانها منجر می شود و در این صورت کودک شما نیاز به درمان ارتودنسی خواهد داشت. راهکارهای درمانی پیشنهادی توسط ارتودنتیست ها شامل استفاده از نگهدارنده ها و براکت های ارتودنسی است. به خاطر داشته باشید که هر چه عادت کودک شما به انجام این اعمال بیشتر باشد آسیب های آن بدتر خواهد بود و کار درمان ارتودنسی را سخت تر می کند. پس تا جایی که می توانید از تبدیل شدن آن به عادت جلوگیری کنید.

نیاز کودک درمان ارتودنسی

در چه سنی میتوان از براکت ارتودنسی استفاده کرد؟

این سوال معمولاً توسط اکثر والدین مطرح می‌شود و همه آنها در مورد شرایط استفاده از براکت ارتودنسی نگران هستند. متاسفانه اکثر خانواده ها ترجیح می دهند که قبل از رشد دندانهای دائمی کودک خود به ارتودنتیست یا دندانپزشک مراجعه نکنند. این افراد معتقدند که باید دندان های شیری از بین بروند و بعد از آن به فکر راهکار درمانی باشند.

 با این حال، یک ارتودنتیست وضعیت دهان کودک شما را ارزیابی می‌کند و نکاتی را برای اطمینان از رشد صحیح دندان‌های دائمی به شما ارائه می دهد تا در صورت امکان نیاز به درمان ارتودنسی نداشته باشید. همچنین آنها هرگونه مشکلات موجود در دندان‌های کودک را تشخیص داده و برای حفظ سلامت دهان و دندان آنها پیشنهاد دارند. شرایط دندان های کودکان مانند پوسیدگی شدید، تا حدود زیادی تحت تاثیر رفتار بزرگسالان قرار دارد.

زمانی که بحث استفاده از درمان ارتودنسی و براکت ارتودنسی می شود، بسیاری تصور میکنند پس از رشد دندانهای دائمی و حدود ۷ یا ۸ سالگی کاربرد آنها معقول است. البته قضاوت شما نسبت به دندانهای کودک و یا بیرون زدگی یا کج بودن آنها لزوماً به معنی استفاده از درمان ارتودنسی یا براکت ارتودنسی نیست. بلکه این متخصص است که باید وضعیت دندانهای کودک شما را بررسی کند و با توجه به آن راهکارهای مناسب را پیشنهاد دهد.

 جمع بندی

مراقبت مناسب از دندان، پاکسازی دندانها و معاینه آنها در سنین پایین اولین قدم عالی برای تشخیص نیاز به درمان ارتودنسی در سنین کودک است. برخی از موارد ژنتیکی هستند و شما یا فرزند شما دخالتی در آن ندارید و به هرحال باید گزینه درمانی مناسب برای آن پیدا کنید.