در این نوشته می خوانید:
یکی از تاثیرات ژنتیک و عوامل محیطی در چهره افراد، تاثیر این دو عامل روی نظم و ترتیب دندان ها و تناسب فک است. البته خوشبختانه کلیه ناهنجاری های دندانی و فکی در صورت تشخیص به موقع قابل پیش گیری و درمان هستند. در برخی موارد در سنین ۶ الی ۷ سالگی ممکن است کودک در اثر مکیدن انگشت ها در دوران کودکی دچار بیماری اپن بایت شود. اپن بایت به مشکلی گفته می شود که در آن دندان های جلویی به درستی روی هم قرار نمی گیرند.
یک مشکل دیگر که در اثر کنار هم قرار گرفتن ژنتیک و عوامل محیطی اتفاق می افتد، مشکل عدم قرینه بودن فک پایین است، که هر چه سن افزایش پیدا کند تاثیر آن بیشتر و بیشتر خواهد شد. اغلب مشکلات ارتودنسی بر اثر وجود وراثت و ژنتیک و همچنین عوامل محیطی اتفاق می افتد؛ به عنوان مثال بزرگ بودن و جلو بودن فک پایین یکی دیگر از مشکلات ارثی دهان و دندان است که برای پیشگیری از مواجه شدن با این مشکل چنانچه در یک خانواده یکی از اعضا این مشکل را داشته باشد و در یکی از کودکان این خانواده نشانه های در حال تکامل از بزرگی فک پایین مشاهده شود.
لازم است فوراً برای پیشگیری از شدت یافتن بیماری و درمان آن به متخصص ارتودنسی مراجعه شود، زیرا در صورت عدم درمان به موقع و جلوگیری از پیشرفت این بیماری ممکن است برای درمان آن نیاز به انجام عمل جراحی باشد که به مراتب دشوارتر و هزینه بر تر خواهد بود. ممکن است در یک خانواده عامل وراثت و ژنتیک موجب کشیده شدن شکل صورت باشد. در واقع درازی صورت یک ناهنجاری محسوب می شود که در صورت مشاهده مشکل در کودکان باید فوراً برای اقدام به موقع و آغاز روند درمان بیماری به متخصص ارتودنسی مراجعه کرد.
به طور کلی می توان گفت اجزای چهره، رفتار فردی و اجتماعی، فرم دهان و دندان، قد، چاقی و لاغری و بسیاری از ویژگی انسان ها با عامل وراثت و ژنتیک در ارتباط است و توسط والدین افراد مشخص می شود.
رشد صورت نیز از این امر مستثنا نیست و به همین دلیل بسیاری از مشکلات نواحی صورت و فک و دندان، از جمله ارتودنسی به دلیل وراثت و ژنتیک ایجاد می شود. وراثت و ژنتیک در نامرتب قرار گرفتن دندان ها و موقعیت و فرم شکل گیری فک های بالا و پایین بسیار تاثیرگذار است.
عموماً فرزندان دندان های فک کوچک خود را از مادر و دندان های فک بزرگ را از پدر خود به ارث می برند و به همین دلیل این امر موجب می شود دندان های آن ها با یکدیگر متفاوت بوده و از نظر ظاهری نامرتب به نظر برسد.
گاهی اوقات نیز دندان های فک کوچک از پدر و دندان های فک بزرگ از مادر به فرزند به ارث می رسد که این بار هم مسئله مانند قبل است. یکی از شایع ترین مشکلات وراثتی در ناحیه دهان و دندان افراد، جلو آمدن فک پایین نسبت به فک بالا است که موجب می شود دندان های جلویی به درستی روی هم قرار نگیرند و در نتیجه فرد ظاهری نازیبا پیدا می کند.
دقت کنید مراحل اولیه تکامل جنین از هر نظر حائز اهمیت است، زیرا بیشتر جهش های ژنتیکی در این دوران اتفاق می افتد و ممکن است موجب بروز ناهنجاری های دندانی در قسمت فک کودک شود.
خوشبختانه بیشتر مشکلات دندان و دهان توسط متخصص ارتودنسی برطرف خواهد شد. اندازه فک ها و دندان ها نیز به طور مستقیم با عامل وراثت و ژنتیک در ارتباط است. اندازه فک افراد به این منظور حائز اهمیت است که فک انسان در ایجاد فضای لازم برای رویش دندان ها نقشی اساسی ایفا می کند. در صورتی که فک بیمار کوچک باشد و دندان های بزرگی داشته باشد، دندان ها فضای کافی برای قرار گرفتن به صورت منظم و در کنار هم را نخواهند داشت و به همین دلیل دندان های او نامرتب می شوند.
در صورتی که کودک عادات رفتاری نامناسبی مانند مکیدن انگشت و زبان زدن به محل رشد دندان و یا نفس کشیدن از راه دهان داشته باشد، عامل وراثت و ژنتیک را تشدید می کند.
بنابراین همواره توصیه می شود پدر و مادر سلامت دهان و دندان را چه برای خود و چه برای فرزندان خود جدی بگیرند و رفتارهای صحیحی در راستای مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان داشته باشند، تا الگوی مناسبی برای فرزندان خود باشند.
در صورتی که نکات بهداشتی دهان و دندان به صورت صحیح به فرزندان آموزش داده نشود، عواقب زیان باری هم برای پدر و مادر و هم برای فرزندان به همراه خواهد داشت.
علاوه بر این می توان گفت با رعایت رژیم صحیح غذایی و اصلاحات رفتاری و رعایت بهداشت دهان و دندان می توان نقش عامل وراثت و ژنتیک در ایجاد مشکلات دندانی را کاهش داد.
همچنین با مراجعه به موقع به متخصص ارتودنسی جهت معاینه و چکاپ دقیق دندان ها حداقل هر ۶ ماه یک بار می توان از پیشرفت و شدت یافتن مشکلات دهان و دندان جلوگیری کرد و با پرداخت هزینه ای کمتر و احتمال موفقیت بیشتر، مشکلات دهان و دندان کودک را برطرف نمود.
این مسئله خصوصا باید توسط والدینی که سابقه مشکلات دهان و دندان را در خود یا خانواده خود دارند، به صورت ویژه رعایت شود.
توجه داشته باشید یک متخصص ارتودنسی می تواند به اصلاح رفتاری کودکان شما در راستای بهبود مشکلات و بیماری های دهان و دندان کمک کند. پس همواره به مراجعه به متخصص ارتودنسی برای معاینه دندان های کودک دلبندتان توجه ویژه ای داشته باشید.
همچنین توجه کنید ضربه هایی که به ناحیه فک، گردن و یا هنگام زمین خوردن به چانه کودک وارد می شود، از نظر ارتودنسی برای دندان ها بسیار حائز اهمیت است، زیرا می تواند موجب بروز شکستگی های کوچک در مفصل گیجگاهی فکی شود. که به مرور زمان موجب بروز اختلالات رشدی در مفصل گیجگاهی فکی می شود و صورت کودک را کج می کند.