تغییرات دندانی که در بزرگسالی باعث کج شدن دندان ها می شوند

داشتن یک لبخند صاف و زیبا تنها در دوران نوجوانی و چند سال بعد فشرده شدن و کج شدن دندان ها، می تواند گیج کننده و خسته کننده باشد. چرا دندان هایی که قبلاً کاملاً یکدست و در یک راستا قرار داشتند با بالا رفتن سن شروع به جابجا و کج شدن می کنند؟

در حالی که اکثر افراد تصور می کنند رشد دندان ها پس از سپری کردن دوران کودکی متوقف می شود، اما واقعیت این است که دندان ها و فک های ما در طول زندگی به رشد خود ادامه می دهند. تغییرات بسیار تدریجی هستند- ما در مورد کسری از میلی متر در سال صحبت می کنیم. اما طی چندین دهه، این تغییرات ظریف و جزئی در موقعیت دندان ها افزوده می شوند، و در نهایت باعث بوجود آمدن لبخندهای فشرده و کج در افراد بزرگسالان می شوند.

بیایید دقیق تر به این موضوع نگاه کنیم که چرا دندان ها با گذشت زمان تراز خود را از دست می دهند:

رشد مداوم فک، به آرامی باعث جابجا شدن دندان ها می شود.

برخلاف تصور معمول، استخوان های فک بالا و فک پایین در دوران بزرگسالی به کندی رشد می کنند. درک افزایش تدریجی اندازه سال به سال آنها دشوار است. اما در سنین 20 تا 70 سالگی، فک بالا و پایین به طور متوسط ​​2 تا 4 میلی متر بلندتر و پهن تر می شود.

این تغییر به ظاهر جزئی ارتودنتیک فک، دندان ها را از موقعیت اصلی خود خارج می کند. با بزرگ شدن حفره دهان، شش دندان جلوی فک بالا بویژه به سمت بیرون و جلو حرکت می کنند. دندان های جلوی فک پایین نیز همین روند را دنبال می کنند، و توسط دندان های مقابل هدایت می شوند.

این اثر “دریفت مزیال” باعث انحراف رو به بیرون دندان های جلو و بروز همپوشانی و فشردگی می شود. بعلاوه، لثه ها به مرور زمان و با بالا رفتن سن به طور طبیعی تحلیل می روند و طول بیشتری از دندان ها را به نمایش می گذارند. دندان ها نیز به طور مؤثر بلندتر می شوند و زاویه آنها تغییر می کند. به طور کلی، ادامه رشد فک یکی از دلایل اصلی جابجا شدن دندان ها است.

از دست دادن دندان های عقب، امکان جابجا شدن دندان ها درون فاصله ها را فراهم می کند.

دندان های مولر عقب دهان شما مانند تکیه گاه عمل می کنند- آنها فضا و چارچوبی که بقیه دندان ها را در یک راستا نگه می دارند را حفظ می کنند. بنابراین وقتی یک دندان مولر به دلیل پوسیدگی یا آسیب از دست می رود، دندان های مجاور به مرور زمان شروع به جابجا شدن به سمت فضای خالی خواهند کرد.

همانطور که دندان های جلو و میانی به سمت عقب حرکت می کنند و به دنبال ناحیه خالی می گردند، کج می شوند و روی یکدیگر قرار می گیرند. دندان های مقابل نیز بیش از حد بیرون می آیند و برای پر کردن فضای بالای خود زاویه خود را تغییر می دهند. این اختلال در موقعیت، دندان های جلو را نیز جابجا می کند.

مطالعات نشان می دهند که از دست دادن یک دندان مولر می تواند یک اثر آبشاری حرکت تدریجی دندان ها را آغاز کند که باعث فشردگی بیش از حد و کج شدن دندان های باقی مانده خارج از تراز می شود. هر چه تعداد دندان های عقب بیشتری از دست بدهید، فشردگی و کجی بیشتری در جلو ایجاد می شود.

از دست دادن استخوان ناشی از بیماری لثه باعث شل شدن لنگر دندان می شود.

بیماری التهابی مزمن لثه باعث از بین رفتن استخوانی می شود که دندان های شما را محکم در جای خود نگه می دارد. آسیب استخوان در ابتدا باعث ایجاد حفره هایی در اطراف دندان ها می شود، جایی که باکتری های پلاک رشد می کنند. اما با تکثیر باکتری ها، عفونت بدتر و باعث تخریب الیاف لیگامان پریودنتال می شود که دندان ها را محکم تکیه می دهند.

الیاف ملتهب و آسیب دیده باعث می شود دندان ها سست شوند و درون حفره های خود فرو بروند. استخوان های اطراف نیز ناپدید می شوند، زیرا التهاب باعث حل شدن مواد معدنی می شود و جذب را تحریک می کند. با این پایه رو به زوال، دندان ها هیچ چیز ندارند که موقعیت آنها را تضمین کند.

افرادی که به بیماری پریودنتال شدید و پیشرفته مبتلا هستند، معمولاً به دلیل تحلیل رفتن استخوان، اندازه قوس دندانی بالای آنها افزایش می یابد. افزایش فضا و آزادی حرکت امکان جابجا شدن دندان ها را فراهم می کند.

دندان قروچه باعث فرسایش دندان ها می شود، و تناسب آنها را تغییر می دهد.

فشردن، ساییدن، و سایر نیروهای شدید جونده با یکدیگر کار می کنند تا به معنای واقعی کلمه باعث فرسایش دندان های شما طی سالیان متمادی شوند. این ساییدگی مینا و عاج باعث کوچکتر و نازک تر شدن تدریجی سطوح گزنده می شود. همچنین باعث گرد و صاف شدن لبه ها و کاسپ ها می شود که برای به هم پیوستن دندان ها حیاتی است.

با تغییر اندازه، شکل و لبه ها، دندان ها دیگر به درستی روی هم قرار نمی گیرند. در جایی که قبلاً تماس تنگاتنگی وجود داشته است، شکاف ها شکل می گیرند. روی لبه هایی جونده نیز لب پر شدگی ها و نقاط تیزی ایجاد می شوند که همراستایی و توزیع نیرو را تغییر می دهند. چنین فرسایش ناهمواری در را برای جابجایی دندان ها باز می کند.

فشارهای شدید ناشی از دندان قروچه نیز باعث کشیده شدن الیاف پریودنتال نگهدارنده دندان ها در محل خود می شوند. این الیاف پرکار سست می شوند و امکان حرکت آزادانه تر را برای دندان ها فراهم می کنند.

دندان ها مدت ها پس از پایان درمان با بریس ها می توانند عود کنند.

بسیاری از افراد بزرگسال متوجه می شوند که لبخند صاف نوجوانی آنها که توسط بریس ها بازسازی شده است، سال ها بعد شروع به عود می کند و دندان ها دوباره فشرده می شوند و روی یکدیگر قرار می گیرند. این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که الیاف بافت لثه اطراف دندان ها به طور کامل توسط نیروهای ارتودنتیک اصلاح و همراستا نشده اند.

گرچه بریس ها باعث جابجا دندان ها می شوند، الیاف لثه هنوز “حافظه ای” از موقعیت قدیمی خود را حفظ کرده است و به آرامی دندان ها را به سمت چیدمان نامنظم اولیه خود به عقب می کشاند. فقط استفاده از نگهدارنده برای مدت نامحدود از این پسرفت دندان ها به سمت کج شدن جلوگیری می کند.

بریس ها همچنین قوس های دندانی بالا و پایین را بزرگ می کنند، و فاصله ای را برای تراز مناسب ایجاد می کنند. هنگامی که استفاده از نگهدارنده متوقف می شود، فضای اضافی ناپدید می شود زیرا رشد فک به طور طبیعی باعث باریک شدن قوس ها می شود. این کار دوباره دندان ها را فشرده و شلوغ می کند.

کج شدن دندان در بزرگسالی

عواملی که تعیین کننده سرعت جابجایی دندان ها هستند

سرعت و شدت تغییرات بایت در هر فرد متفاوت هستند. اما این عوامل روی سرعت فشرده شدن و جابجایی دندان ها تأثیر می گذارند:

• سن- افراد بزرگسال مسن تر آسیب افزایشی و سست شدن را در طول چندین دهه تجربه می کنند که جابجا شدن دندان ها را امکان پذیر می کند.
• دندان های از دست رفته- هر چه تعداد دندان های از دست رفته در قوس دندانی بیشتر باشد، فضا و شیب بیشتری برای جابجایی وجود دارد.
• بیماری لثه- افزایش تحلیل استخوان باعث تسریع تغییرات در تکیه گاه و حمایت دندان ها می شود.
• عادات دهانی- رفتارهای فشردن، ساییدن و جویدن به لق شدن دندان ها کمک می کنند.
• سابقه ارتودنتیک- استفاده از بریس ها در گذشته، احتمال عود را افزایش می دهند.
• مفاصل بیش فعال- لیگامان های شل باعث حرکت بیشتر دندان می شوند.

در اینجا برخی از تخمین ها برای سرعت تغییرات دندانی در یک دهه آورده شده اند:

بنابراین با بالا رفتن سن، تغییرات سریع تر افزایش می یابند، زیرا دندان ها در طول سال ها، تحت فشار خارجی بیشتری قرار می گیرند. اما عادات بد و بیماری های دهان و دندان نیز سرعت بی ثباتی و فشردگی دندان ها را افزایش می دهند.

کج شدن دندان در بزرگسالی

نواحی خاصی از دهان که مستعد تغییر هستند

گرچه هر دو قوس دندانی به تدریج تراز خود را از دست می دهند، دندان ها و نواحی خاصی، با افزایش سن تغییر می کنند و کج می شوند:

• دندان های جلو- با ادامه رشد فک و پهن شدن لبخند، دندان ها جلو رو به بیرون کج می شوند.
• دندان های مولر عقب- این دندان ها به سمت جلو حرکت می کنند و شکاف های به جا مانده از دندان های از دست رفته را می بندند.
• هم ترازی بایت- با کاهش ابعاد عمودی در نتیجه فرسودگی دندان ها، هم ترازی بایت کاهش می یابد.
• خطوط میانی- با تحلیل رفتن لثه ها جابه جا می شود و استخوان به طور ناموزونی تحلیل می رود.

این مناطق بیشترین فعالیت حرکتی را تجربه می کنند و برای عملکرد بایت بسیار حیاتی هستند. بنابراین ناهماهنگی در اینجا نسبت به سایر مناطق باعث بروز علائم بیشتری می شود. دندانپزشکان برای تثبیت این نقاط مراقبت بیشتری انجام می دهند.

شناخت علائمی که بایت شما در حال تغییر است.

تغییرات تدریجی دندانی، اغلب سال ها قبل از اینکه مشکل ساز شوند، مورد توجه قرار نمی گیرند. مراقب این شاخص های ظریف باشید که هم ترازی بایت شما به آرامی در حال بدتر شدن است:

• دندان ها کمی احساس شل تر و راحت تر بودن می کنند.
• لثه ها تحلیل می روند، دندان ها بیشتر نمایان می شوند.
• لب پر شدگی دندان یا شکاف در خط لثه.
• مشکل در نخ دندان کشیدن بین نقاط تماس دندان ها.
• تغییر فاصله های بین دندان های جلو.
• تغییر خطوط وسط هنگام لبخند زدن.
• عدم تماس درست دندان های عقب با یکدیگر.
• تغییر الگوی جونده.
• بیشتر گاز گرفتن گونه، زبان یا کام.
• مشکل در راحت بسته شدن لب ها روی یکدیگر.

نشان دادن زود هنگام چنین مشکلاتی به دندانپزشک این امکان را فراهم می کند تا قبل از بروز ناهماهنگی و علائم اصلی اقداماتی را برای متوقف کردن پیشرفت انجام دهید. درمان را به تعویق نیندازید تا زمانی که دچار فشردگی، همپوشانی یا مشکلات بایت شدید شوید.

تأثیر دندان های کج روی سلامت دهان

فشردگی جزئی ممکن است فقط یک نگرانی زیبایی به نظر برسد، اما می تواند با عوارض ارتباط داشته باشد:

پوسیدگی سریع دندان

با خارج دندان ها از تراز، شکاف های بین آنها کمتر می شود. این امر باعث می شود پاکسازی باکتری های پلاک که باعث پوسیدگی می شوند دشوارتر شود. بقایای مواد غذایی به دام افتاده نیز باکتری ها را تغذیه می کند. کجی بیشتر دندان ها برابر است با ایجاد حفره بیشتر.

پیشرفت بیماری پریودنتال

دندان های صاف راحت تر بدون پلاک نگه داشته می شوند. اما دندان های فشرده و روی هم قرار گرفته پلاک بیشتری را به خود می گیرند که باعث التهاب لثه ها می شوند. بیماری لثه باعث تخریب استخوان می شود و منجر به سست شدن و فشردگی بیشتر می شود.

مشکلات مفصل فک

TMJ به تغییرات هم ترازی بایت بسیار حساس است. دندان های کج نیروهای جویدن را تغییر می دهند و می توانند منجر به بروز علائم اختلال مفصل فکی- گیجگاهی مانند درد و صدای کلیک شوند.

تخریب استخوان

نیروهای غیرطبیعی گاز زدن ناشی از نامرتبی دندان ها باعث تسریع تحلیل استخوان در فک می شود. عدم تعادل اکلوزال باعث می شود روی برخی نواحی خاص بار بیش از حد وارد شود و جذب استخوان را تحریک می کند.

افزایش شکستگی دندان

دندان های کج، بیشتر مستعد شکستگی ها و ترک های ناشی از توزیع نابرابر نیروی بایت هستند. غذا همچنین با سهولت بیشتری در نواحی بد شکل فرو می رود و باعث ترک خوردن مینای دندان ها می شود.

فرسایش سریع دندان ها

دندان های کج در هنگام جویدن به طور غیر طبیعی روی یکدیگر ساییده می شوند، و باعث از بین رفتن سریع تر مینای آنها می شود. همچنین ذرات غذا در نقاط تماس تنگ گیر می کند و باعث افزایش فرسایش می شوند.

کج شدن دندان در بزرگسالی

گزینه های اصلاحی برای دندان های کج افراد مسن تر

اگر تغییر بایت شما باعث ایجاد مشکلاتی می شود، روش های مختلفی می توانند دوباره دندان ها را تراز کنند:

درمان با تری های الاینر شفاف

تری های پلاستیکی شفاف محبوب مانند اینویزیلاین دندان ها را به تدریج طی چند ماه صاف می کنند. الاینرها کمتر تهاجمی هستند و نگهداری از آنها راحت تر از بریس ها است.

بریس های فلزی سنتی

بریس ها برای دندان های به شدت کج، استاندارد طلایی باقی مانده اند. براکت ها و سیم های کمانی دندان ها را جابجا می کنند و در طول 1 تا 3 سال آنها را در موقعیت مناسب قرار می دهند.

باندینگ و ونیرهای دندانی

مواد باندینگ یا پوشش نازک ونیرها می توانند شکل دندان های ناهموار و فرسوده را تغییر دهند تا ظاهری صاف تر داشته باشند.

اسپلینت های اکلوزال و نایت گارد

این ابزارهایی که هنگام خواب استفاده می شوند، از طریق فاصله گذاری دقیق، به هدایت دندان ها به سمت موقعیت های ایده آل تر کمک می کنند. همچنین از دندان ها در برابر دندان قروچه محافظت می کنند.

کشیدن دندان/ جراحی

کشیدن دندان های آسیب دیده و انجام پیوند استخوان، فاصله را تغییر می دهد تا امکان تراز صاف تر را فراهم کند.

پروتزهای دندان مصنوعی و ایمپلنت دندان

جایگزینی دندان های از دست رفته با پروتزهای پارسیل، دنچرها، بریج ها یا ایمپلنت ها، پشتیبانی لازم را برای جلوگیری از جابجایی ایجاد می کند.

نگهدارنده های دائمی

هنگامی که دندان ها صاف و همراستا می شوند، نگهدارنده های چسبانده شده روی سطوح داخلی، آنها را از پسرفت باز می دارند.

پرسش های متداول درباره کج شدن دندان ها در بزرگسالی

چرا دندان ها بعد از درمان ارتودنسی جابجا می شوند؟

بریس ها از طریق بازسازی استخوان دندان ها را حرکت می دهند، اما الیاف لثه ای که هنوز موقعیت های قدیمی را “به خاطر می آورند” را به طور کامل اصلاح نمی کنند. هنگامی که استفاده از نگهدارنده ها یا ریتینرها متوقف می شود، این الیاف به تدریج دندان ها را به سمت چیدمان اصلی به عقب می کشند. فقط نگهدارنده های دائمی از بروز همه پسرفت ها جلوگیری می کنند.

آیا بدتر شدن عدم همراستایی دندان های جلو طبیعی است؟

کجی جزئی دندان های جلو رو به بیرون ناشی از ادامه رشد فک، اتفاق دور از انتظاری نیست. اما فشردگی و همپوشانی شدیدتر دندان های جلو نشان دهنده بیماری لثه، از دست رفتن دندان های مولر، عادات دهانی یا ترک خوردگی دندان ها است. برای مشخص نمودن اینکه آیا این تغییرات مشکل ساز هستند یا خیر، به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

آیا دندان ها می توانند خود را دوباره همراستا کنند؟

دندان ها به دلیل خاصیت ارتجاعی لثه ها سعی می کنند به مرور زمان به حالت اولیه خود باز گردند. این اتفاق بویژه بعد از درمان ارتودنسی و در صورت عدم استفاده از نگهدارنده یا ریتینر به صورت نامحدود رخ می دهد. بازگشت آهسته به سوی کج بودن، می تواند چندین سال یا حتی چندین دهه به طول بینجامد.

کج شدن دندان در بزرگسالی

آیا دندان ها تا پایان عمر به جابجا شدن ادامه خواهند داد؟

آری، تغییرات ظریف در موقعیت دندان ها ناشی از نیروهای اکلوزال، سست شدن لثه ها، از دست دادن یا تحلیل رفتن استخوان و سایر عوامل، احتمالاً در طول زندگی و تا پایان عمر ادامه خواهند داشت. هر چه سن شما افزایش یابد، اثرات افزایشی بیشتر قابل توجه می شوند. مراقبت خوب از دهان و دندان ها می تواند تغییرات را به حداقل برساند.

آیا می توان دندان های کج را بدون بریس ها اصلاح کرد؟

دندان های اصلاح شده برای مدت طولانی تری صاف تر باقی خواهند ماند. الاینرهای شفاف، اسپلینت های اکلوزال و ونیرهای دندانی همگی به تدریج تراز دندان ها را بدون بریس ها بهبود می بخشند. اما ارتودنسی سنتی هنوز برای فشردگی یا همپوشانی شدید بهترین گزینه است. با دندانپزشک خود در مورد گزینه ها صحبت کنید.